آداب زیارت
آداب زیارت معصومین و امام زادگان (علیهما السلام )
- 1 - غسل کردن پیش از رفتن برای زیارت .
- 2 - پرهیز نمودن از کلام بیهوده و لغو و پرهیز از مخاصمه و در طول مسیر.
- 3 - خواندن دعای وارده و مخصوص آن امام .
- 4 - طهارت از حدث اکبر و حدث اصغر
- 5 - پوشیدن جامه های پاک ، پاکیزه و نو. بهتر است رنگ جامه سفید باشد.
- 6 - در حین رفتن به زیارت گام ها را کوتاه بردارد و با وقار حرکت کند و همچنین باید خاضع و خاشع باشد و سر به زیر راه برود و به بالا و اطراف خود توجه نکند ؛ یعنی به منزلت و عظمت زیارت فکر کند.
- 7 - خوشبو نمودن خود در غیر زیارت امام حسین (علیه السلام ).
- 8 - هنگام رفتن به حرم مطهر، زبان را به ذکر تکبیر، تحمید، تسبیح ، تهلیل و تمجید مشغول کند و با فرستادن صلوات بر محمد و آل محمد (صلی الله علیه و آله و سلم ) دهان خود را معطر نماید.
- 9 - ایستادن بر در حرم شریف و اذن دخول طلبیدن و سعی کردن در به دست آوردن رقت قلب و خضوع به وسیله تصور و فکر در عظمت و جلالت قدر صاحب آن مرقد منور؛ به فکر این باشد که ایستادن او را می بیند، کلام او را می شنود و جواب سلام او را می دهد. همچنین باید در محبت و لطفی که ایشان به شیعیان و زائران خود دارند، تدبیر کند و همچنین در خرابی های حال خود و خلاف هایی که نسبت به آن بزرگواران کرده است ، تاءمل کند.
- 10 - بوسیدن عتبه عالیه و آستانه مبارکه . سزاوار است برای خدا به شکرانه این که او را به این مکان رسانده است ، سجده کند.
- 11 - مقدم داشتن پای راست در وقت داخل شدن و مقدم داشتن پای چپ در وقت بیرون آمدن ؛ مانند مساجد.
- 12 - رفتن نزد ضریح مطهر به نحوی که بتواند خود را به آن بچسباند. توهم این که دور ایستادن ادب است ، وهم (غلط) است . زیرا در حدیث آمده است که تکیه کردن بر ضریح و بوسیدن آن شایسته است .
- 13 - ایستادن پشت به قبله و رو به قبر منور در وقت زیارت . ظاهرا این ادب مختص به معصوم (علیهما السلام ) است . وقتی از خواندن زیارت فارغ شد، گونه راست را به ضریح بگذارد و به حال تضرع ، دعا کند. سپس گونه چپ را بگذارد و خدا را به حق صاحب قبر بخواند که او را از اهل شفاعت آن بزرگوار قرار دهد. آنگاه در دعا مبالغه کند. سپس به سمت سر مطهر برود و رو به قبله بایستد و دعا کند.
- 14 - ایستادن در وقت خواندن زیارت ؛ اگر عذری مثل ضعف و درد کمر و درد پا و غیره نداشته باشد.
- 15 - تکبیر گفتن هنگام دیدن قبر مطهر، پیش از شروع خواندن زیارت .
- 16 - خواندن زیارت وارده از سادات انام (علیهم السلام ) و ترک زیارت های ساخته شده بی اساس که بعضی بی خردان ، عوامانه آنها را با بعضی از زیارات تلفیق کرده اند.
- 17 - به جا آوردن نماز زیارت که اقل آن دو رکعت است .
- 18 - خواندن سوره ((یس )) در رکعت اول و سوره ((الرحمن )) در رکعت دوم ؛ در صورتی که برای آن زیارتی که نماز آن را می خواند، کیفیت مخصوصی ذکر نشده باشد.
- 19 - کسی که داخل حرم مطهر شود و ببیند که نماز جماعت برقرار شده است ، پیش از آنکه زیارت کند، ابتدا نماز بخواند. همچنین وظیفه ناظر حرم است که مردم را به نماز امر کند.
- 20 - تلاوت کردن قرآن نزد ضریح مطهر و هدیه کردن آن به روح مقدس مزور.
- 21 - ترک نمودن سخنان ناشایست و کلمات لغو و بیهوده و عدم اشتغال به صحبت های دنیوی که همیشه و در همه جا مذموم ، قبیح ، مانع رزق و باعث قساوت قلب است .
- 22 - بلند نکردن صدا در وقت زیارت .
- 23 - وداع کردن با امام (علیه السلام ) در وقت بیرون رفتن از شهری که آن حضرت در آن جا مدفون است .
- 24 - توبه و استغفار نمودن از گناهان و تصمیم به بهتر کردن حال ، کردار و گفتار خود بعد از فراغت از زیارت .
- 25 - انفاق کردن به قدر وسع بر خادمان آستانه شریفه .
- 26 - سزاوار است که خدام از اهل خیر و صلاح و صاحب دین و مروت باشند و آنچه را از زائران می بینند، تحمل نمایند و خشم خود را بر ایشان فرو نشانند و بر آنها تندی و درشتی ننمایند و بر رفع حوایج محتاجین اقدام و زائرین را راهنمایی کنند.
- 27 - انفاق و احسان بر فقرا، مجاورین و مساکین شهری که امام (علیه السلام ) در آن مدفون است ؛ خصوصا سادات و اهل علم .
- 28 - از جمله آداب ، تعجیل کردن در بیرون رفتن از حرم است ؛ در وقتی که حظ و بهره خود را از زیارت درک کرد تا برای رجوع بعدی شوق بیشتری داشته باشد.
- 29 - سزاوار است وقتی که زوار بسیار است ، کسانی که جلوتر هستند و به ضریح چسبیده اند، زیارت را کوتاه نمایند و زودتر بیرون روند تا دیگر زائراءن هم به قرب ضریح فایز گردند
پانویس
منابع
- آداب معنوی 2000 عمل مستحب و مکروه, ابرقویی، روح الله ,قم: حرم، 1381.
رده: